H. Familie jaar C

 

Op deze zondag na Kerst vieren we het hoogfeest van de heilige Familie. Als we naar hen kijken, zien we een ideaalplaatje: twee ouders die elkaar trouw blijven, ondanks alles wat het leven hen voorschotelt. Ze dragen de zorg voor Jezus, ook al zo’n ideaal Kind die altijd binnen de lijntjes kleurt en samen vormen ze een heilig Huisgezin. Het navolgen waard…

Tegelijkertijd is de realiteit in onze levens vaak een andere. Natuurlijk mogen we idealen formuleren: graag zelf, maar we moeten daarbij ook realistisch blijven. Als we denken: 'zo moeten wij ook leven', leidt dat tot teleurstelling. Het kan ons een gevoel van falen geven of pijn doen als ons leven anders loopt. Daar is deze feestdag niet voor bedoeld. In de Heilige Familie toont het ons een voorbeeld van hoe we samen in de realiteit van het leven kunnen zoeken naar Gods wil en hoe we in onze levens leerlingen van de Heer mogen zijn en elkaar daarin mogen steunen. Zelf bij de Heilige Familie zal het weleens ingewikkeld zijn geweest. Dat hoort bij het leven en ook niets menselijks is hen vreemd.

Dat zien we ook terug in het Evangelie. Zoals het de gewoonte is reist de familie af naar Jeruzalem om het joodse Paasfeest te vieren. Een tocht van drie dagen en na een prachtig feest keren ze weer huiswaarts. Wanneer Jozef en Maria merken dat Jezus niet bij hen is, keren ze terug naar Jeruzalem. Dit moet een angst met zich meegebracht hebben, waarin je je tussen hoop en vrees bevindt. De ongerustheid neemt het over en als ze Jezus dan na drie dagen terugvinden, staat Hij doodleuk met leraren te kletsen. Maria wijst Hem op de bange momenten die Hij hiermee veroorzaakt heeft en Hij reageert doodleuk met de opmerking: ‘Wist je dan niet dat Ik in het Huis van Mijn Vader moest zijn?’ We weten niet hoe ze reageren, al kan ik mij daar iets bij voorstellen: je hart zit in je keel, je bent bezorgd en dan zegt jouw Zoon zoiets. Tegelijkertijd laat de Heilige Familie ook zien hoe ze op elkaar betrokken zijn. Daarmee houden ze ons voor hoe we leerling van de Heer kunnen zijn, door te leren van elkaar en te groeien in onderlinge liefde.

Dit komt ook naar voren in de andere lezingen. Deze kunnen als ingewikkeld ervaren worden. In de eerste lezing lezen we uit de wijsheidsliteratuur en ontmoeten we de schrijver en Schriftgeleerde Jezus Sirach. Hij probeert een koppeling te maken tussen de Joodse Bijbel en het leven van alledag. In het gedeelte dat wij vandaag lezen behandelt hij het gebod dat we onze ouders moeten eren. Hoe we dat kunnen doen zien we in de tweede lezing, waarin Paulus ons voorhoudt hoe we als christenen anders kunnen leven. Door onder andere geduld met elkaar te hebben, elkaar te verdragen en lief te hebben en die liefde te laten heersen. Vervolgens komt er een stukje wat nogal eens vragen oproept: ‘Vrouwen, weest u man onderdanig’. Deze tekst komen we door het jaar vaker tegen en weerstand oproept. Gelukkig hebben we vandaag iets meer context en zien we ook dat de lezing doorgaat. Er wordt ook iets van de mannen gevraagd, van kinderen en van vaders richting de kinderen. Het komt steeds terug op gehoorzamen. In de Bijbel betekent gehoorzamen meer dan simpelweg luisteren en volgen. Het vraagt om echt luisteren en onderscheiden wat God van je vraagt, zoals Jozef en Maria steeds doen.

Als iemand met gezag tot jou spreekt, houd je ook een eigen verantwoordelijkheid in. Of het nu jouw ouder, partner of de pastor is. Gehoorzamen vraagt om daadwerkelijk luisteren en onderscheiden. Als jou iets gezegd wordt wat niet goed is, omdat het je klem zet, onderdrukt, ziek maakt, vul maar in... dan is het zaak om te luisteren naar wat God van je vraagt en daarin wegen te zoeken die tot een liefdevol leven met God leiden. Het leven is soms ingewikkeld en volgt niet altijd de lijnen van het ideaal. Daarin zullen we als geloofsgemeenschap samen wegen moeten zoeken en vinden, daarbij stoten we soms onze neus, stuiten we op onbegrip en moeten we soms terug naar ‘Start’.

Het is een zoektocht die we samen aangaan. Daarin kunnen we steeds weer het voorbeeld van de heilige Familie volgen. In hun handelen van vandaag zien we drie stappen die we ons eigen kunnen maken: het zoeken, vragen stellen en het bewaren in je hart. Het begint er al mee als Jozef en Maria Jezus kwijt zijn. Ze gaan op zoek. Ze verplaatsen zich door de karavaan om Jezus te vinden. Ook wij mogen dit doen in onze gezinnen, relaties en/of geloofsgemeenschap. Als we elkaar kwijt zijn, onbegrip het overneemt en we elkaar niet meer verstaan: ga dan op zoek naar de ander. Beweeg je naar de ander toe. Het kan zijn dat je beiden aan een andere kant van de brug staat, dan zul je ook allebei een stukje in beweging moeten komen. Wacht dan niet tot de ander komt, maar zet een eerste stap. Als je elkaar dan gevonden hebt, zoals Jozef en Maria Jezus weer vonden; begin dan met een vraag te stellen. Vul niet in voor de ander, maar stel een vraag en ga het gesprek aan. De laatste stap is die van Maria: ze begreep er nog niet alles van, maar bewaarde het wel in haar hart. Soms is het ingewikkeld om te weten wat een situatie van ons vraagt. Probeer dan met een liefdevolle blik te kijken naar wat je wel in liefde kan ontvangen. Bewaar dat dan, doe er een strikje om en richt je daar op. In onze gezinnen, in relaties, vriendschappen en zeker ook in de kerk, zijn we altijd samen onderweg. Dit gaat goed en soms ronduit slecht. Daarin mogen we steeds zoeken naar wat de Heer van ons vraagt, binnen onze eigen mogelijkheden en levenssituatie. Die zoektocht mogen we samen gaan, met vallen, opstaan en weer doorgaan. Daarbij mogen we altijd weer rekenen op de voorspraak van de heilige Familie. Amen.

Afbeelding via Kelly Latimore