8 december: Onbevlekte Ontvangenis van de heilige maagd Maria

Op de middelbare school spraken we bij Godsdienst over de maagdelijke geboorte van Christus. Daar werd toen grappend op gereageerd: “Dat is toch niet mogelijk! Rare jongens, die christenen.” Het besef dat voor God niets onmogelijk is, was voor velen op dat moment nog ver weg en is het wellicht nog steeds. Vaak maken we God toch kleiner dan Hij is. Het is dan overzichtelijk en te bevatten. Terwijl als we denken God te begrijpen, dan is er één zekerheid: dan is dat God niet. Hij is zoveel groter.  We mogen het mysterie het mysterie laten blijven.

God heeft een plan, vanaf het allereerste begin. Na de zondeval met Adam en Eva waren wij niet meer in staat om bij God uit te komen. God zelf is Mens geworden om die weg weer te openen. Daartoe heeft Hij Maria vanaf haar eerste begin voorbereid om de Moeder van Jezus te worden. Zij was onbevlekt, dat betekent dat zij niet behept was met de erfzonde die wij allemaal dragen. Zo was zij 'vol van genade'. En door Gods genade is zij haar leven lang vrij van iedere persoonlijke zonde gebleven.

Om mee te werken aan dat heilsplan heeft Maria haar ja-woord gegeven. Een hele stap, zo lezen we in het Evangelie. Ze krijgt bezoek van een engel en begrijpt er natuurlijk niets van. Ze geeft een prachtig voorbeeld voor onze geloofsweg, want zij durft vragen te stellen. Pas daarna geeft zij, in alle vrijheid, haar fiat. Maria onderscheidt haar roeping en handelt daarnaar. Dat kunnen we alleen maar doen als we ons vertrouwen in de Heer leggen. Door vervolgens met een open houding te onderzoeken en dan vanuit onze vrije wil beantwoorden. 

God geeft ons namelijk de ruimte om te zoeken en altijd weer bij Hem uit te komen. Hij is een barmhartige God.

Op deze feestdag staat namelijk niet de prestatie van Maria centraal; maar het wijst ten diepste naar God. Hij straalt altijd naar ons uit opdat wij in Zijn Liefde mogen leven. De Onbevlekte Ontvangenis van Maria laat ons zien dat dat Gods genade altijd een stap voor ons uit gaat. Christus komt omdat God goed is. Maria ontvangt omdat God goed is. Wij leven vanuit diezelfde goedheid. Dat doet Hij al vanaf de start. We zien het in de eerste lezing vanuit Genesis. Adam en Eva hebben een verkeerde stap gezet en zich van God afgekeerd. God laat hen toch niet los. Hun fout is geen eindpunt, maar God zoekt nieuwe wegen. Maria is de nieuwe Eva, uit haar wordt Christus geboren; voor ons opent dat de deur naar leven met God.

De Advent maakt dat alles heel concreet voor ons. Want wij lijken soms meer op Adam en Eva dan we willen toegeven. We willen het graag goed doen, maar onderweg slaan we geregeld de verkeerde weg in. Soms keren we ons bewust van God af, soms glijden we langzaam weg zonder dat we het doorhebben. Maar God blijft ons nabij en naar ons toekomen. Daarom vieren we in de Advent dat Christus komt op drie manieren. Hij is gekomen toen Hij mens werd. Hij zal komen aan het einde van de tijd. En Hij komt nu, elke dag opnieuw, wanneer wij Hem ontvangen in de sacramenten. Zo blijft Hij ons nabij, ook als wij zelf de weg kwijt zijn. Dat is onze hoop. Hoe verkeerd wij ook lopen, God beweegt telkens weer naar ons toe. Wij mogen ons omkeren naar Hem en steeds opnieuw thuiskomen.

In dat alles kunnen wij steeds weer het voorbeeld van Maria volgen. Zij gaat haar weg in vertrouwen en blijft openstaan voor de Heer. Ze stelt vragen omdat ze wil verstaan wat God van haar vraagt. Dat maakt haar houding zo oprecht. Ze neemt de roep van God serieus en geeft niet zomaar een antwoord. Die houding past ook bij ons geloof. Een geloof zonder vragen wordt snel oppervlakkig. Door vragen te stellen leren we onderscheiden. Zo komen we op het spoor van wat God ons vraagt, midden in ons gewone leven. Maria geeft in vrijheid antwoord. Ze begrijpt lang niet alles, maar weet dat God met haar begaan is. Dat geeft genoeg vertrouwen om haar ja te geven. Durven wij ons net zo open te stellen voor de Heer en op Hem te vertrouwen, ook als we het niet allemaal overzien? In deze tijd van Advent, een tijd van uitzien en verwachting, mag onze blik rusten op Maria. In haar zien we hoe een mens leeft vanuit Gods genade en meewerkt aan zijn plan. Dat mag ook onze weg zijn. Hij gaat ons voor in zijn barmhartigheid. Hij maakt de weg vrij en geeft ons de ruimte om te zoeken en steeds weer naar Hem terug te keren. In dat vertrouwen mogen wij, net als Maria, ons hart laten spreken en zeggen: Mij geschiedde naar uw woord. Amen.

Afbeelding De Onbevlekte Ontvangenis, Peter Paul Rubens (Museo Nacional del Prado, Madrid) via wikipedia.